Lắng nghe Lời Chúa và suy đi nghĩ lại trong lòng
I. NGUỒN GỐC XUẤT XỨ
Phần Thánh Kinh Cựu Ước gồm 46 cuốn, được soạn thảo và hoàn chỉnh bởi nhiều tác giả trong khoảng 10 thế kỷ (theo TOB), từ năm 1000 đến thế kỷ thứ nhất trước Chúa giáng sinh. Sách Khôn Ngoan được viết muộn nhất, khoảng năm 50-30 trước Chúa giáng sinh. Các sách Cựu Ước được viết bằng tiếng Hípri. Sau này, theo tương truyền, nó được dịch sang tiếng Hy lạp do một nhóm 70 người dịch thuật, bản dịch này nên được gọi là Bản Bảy Mươi.
Các tác giả đã góp phần tạo nên các sách Cựu Ước, đều ít nhiều được hưởng ơn linh hứng, cho dù đa số các tác giả ấy không ý thức về đặc sủng này.
Các sách Cựu Ước được xây dựng dựa trên những dữ liệu truyền khẩu có từ rất lâu. Trong khi đó, hình thức văn chương và chữ viết mãi sau này mới có. Vì vậy, người ta không thể xác định một cách chắc chắn năm biên soạn của một quyển sách.
Tóm lại, Thánh Kinh Cựu Ước được hình thành trong một thời gian rất dài và phức tạp.
II. NỘI DUNG CỦA CÁC SÁCH
Thánh Kinh Cựu Ước được phân chia thành các loại:
1. Ngũ thư
Gồm các sách Sáng Thế, Xuất Hành, Lêvi, Dân Số và Đệ Nhị Luật.
Ngũ Thư ghi lại những dữ kiện lịch sử như bằng chứng cho thấy mối tương quan liên hệ thân thiết giữa
Thiên Chúa và con người, là nền móng, là Lề luật làm nên Do thái giáo, làm thành tuyển dân của Thiên Chúa. Giáo lý của Ngũ Thư tuyên xưng: có một Đấng là Thiên Chúa quyền năng sáng tạo vũ trụ và con người, đã chọn tổ phụ Ápraham để hình thành dân Ítraen, đã ban cho họ một xứ sở trù phú. Đọc Ngũ Thư, người Do thái nhận ra sứ mạng của mình trong lịch sử cứu độ đối với thế giới là phổ biến lòng tôn thờ Thiên Chúa chân thật và mời gọi dân Ítraen chuẩn bị tâm hồn đón chờ Đấng Cứu Thế.
2. Các sách lịch sử
Gồm 16 cuốn: Giôsuê, Thủ lãnh, Rút, 2 sách Samuen, 2 sách các vua, 2 sách Sử ký, Étra, Nơkhêmia, Tôbia, Giuđitha, Étte, 2 sách Macabê.
Nhìn chung, các sách Lịch Sử ghi lại dòng lịch sử thăng trầm của dân Ítraen, để nói lên rằng: khi Ítraen trung thành với Lề Luật của Thiên Chúa, thì họ được Thiên Chúa chúc phúc và trợ giúp mỗi khi phải chống lại kẻ thù. Ngược lại, khi họ bỏ Lề Luật của Thiên Chúa thì đất nước sẽ suy vọng và cuộc sống của Ítraen sẽ cơ cực trong cảnh lưu đày nô lệ.
3. Các sách Ngôn Sứ
Ngôn sứ nghĩa là gì? Ngôn sứ là những người được Thiên Chúa kêu gọi để nói lời Thiên Chúa và nói thay cho Thiên Chúa. Các ngài không chỉ loan báo sứ điệp bằng lời mà còn bằng cả đời sống. Vì nói lời chân thật, nên các ngài bị người đời đánh đập, sỉ nhục, tù đày và giết chết.
Gồm 18 cuốn: Isaia, Giêrêmia, Aica, Barúc, Êdêkien, Đanien, Hôsê, Giôen, Amốt, Ôvađia, Giôna, Mikha, Nakhum, Khabacúc, Xôphônia, Khácgai, Dacaria, Malakhi.
Các sách Ngôn Sứ là lời kêu gọi dân Ítraen không ngừng trở về với Thiên Chúa và canh tân cuộc sống, đồng thời loan báo ngày Thiên Chúa ban Đấng Cứu Độ cho nhân loại.
4. Các sách Giáo Huấn
Gồm 7 cuốn: Gióp, Thánh Vịnh, Châm Ngôn, Giảng Viên, Diễm Ca, Khôn Ngoan và Huấn Ca.
Các sách Giáo Huấn là một tập sách về kinh nghiệm sống của các bậc thánh hiền, dạy những lẽ khôn ngoan về cách đối nhân xử thế sao cho phù hợp với thánh ý Thiên Chúa và hoà hợp với đồng loại trong mọi hoàn cảnh thăng trầm của cuộc sống. Đặc biệt, sách Thánh Vịnh là một bộ sưu tập 150 bài thơ, là những lời chúc tụng, tạ ơn, cầu xin và than thở của dân Chúa. Thánh vịnh là lời Thiên Chúa dạy dân Chúa cầu nguyện.
III. GIÁ TRỊ CỦA CÁC SÁCH CỰU ƯỚC
Thánh Kinh Cựu Ước là một tác phẩm văn chương tuyệt vời. Vì thế, chúng ta cần học hỏi các thể loại văn chương của các sách này. Nhờ đó, chúng ta hiểu rõ hơn nội dung của các bản văn khi đọc Thánh Kinh Cựu Ước.
Các sách Cựu Ước không chỉ là Sách Thánh của Dân Ítraen, nhưng còn là Sách Thánh của Dân Kitô giáo, bởi vì nó đích thực là sách ghi lời Thiên Chúa, không chỉ bày tỏ cho dân Ítraen mà còn cho tất cả mọi người. Thánh Phaolô nói: “Mọi lời xưa đã chép trong Thánh Kinh đều được chép để dạy dỗ chúng ta. Những lời ấy làm cho chúng ta thêm kiên nhẫn và an ủi chúng ta, nhờ đó chúng ta vững lòng trông cậy”. (Rm 15, 4) Vậy, chúng ta hãy yêu mến Thánh Kinh Cựu Ước bởi vì đó là Lời Chúa.
